Wintersport | Wat zijn de regels van noordse combinatie en welk onderdeel komt eerst?

Om gelijk maar even een groot misverstand uit de weg te ruimen: het is inderdaad de noorDse combinatie en dus niet de Noorse combinatie. De noorDse combinatie is weliswaar ontstaan in Noorwegen, maar met het aanduiden van de noorDse landen wordt meer bedoeld dan puur Noorwegen en gelukkig werd de discipline ook al snel door niet-Noren omarmd. En door Eurosport en discovery+, het platform waarop je geheel reclamevrij kunt streamen.

Nu dit is opgelost, kunnen we ons verder verdiepen in de sport. De eerste wedstrijden dateren van een dikke eeuw geleden. Het is je misschien bekend dat de moderne vijfkamp bestaat uit meerdere disciplines die over het algemeen in één stadion worden afgewerkt, waardoor je tenminste weet dat de vijfkamp daar wordt gehouden, maar met de noordse combinatie is het iets ingewikkelder om direct te spotten of je met schansspringen, langlaufen of de noordse combinatie van doen hebt.

Eigenlijk is dat maar wat zonde, want de noordse combinatie is een samenvoeging van twee klassieke, noordse winterdisciplines: schansspringen en langlaufen dus. En ook in die volgorde. De winnaar werd vroeger gezien als de ultieme wintersportatleet. De kroning tot ultieme wintersportatleet is er een beetje vanaf, maar wie winnaar wordt van de noordse combinatie kan nog altijd goed voor de dag komen.

Bij de Wereldbeker-cyclus, die 26/27/28 november van start gaat in het Finse Ruka, wordt gebruik gemaakt van drie verschillende formats. Sowieso wordt er geopend met schansspringen en geëindigd met langlaufen, maar hierover later meer. De standaardformule is de Gundersen-methode, maar sinds enkele jaren wordt verspreid over maar liefst drie dagen ook de Triple uitgevoerd.

Er worden binnen drie dagen drie wedstrijden georganiseerd, met in totaal vijf sprongen en 45 kilometer langlaufen voor de topdertig. Zie dit onderdeel als een allround-kampioenschap bij het schaatsen. Ook zijn er nog twee onderdelen in teamverband: als kwartet of duo.

De alinea’s hierboven herbergen veel informatie. De Gundersen-methode…? Ja, de Gundersen-methode! De regels van de soms ingewikkelde noordse combinatie zijn vaak veranderd, maar dankzij Gunder Gundersen is het allemaal een stuk overzichtelijker geworden. Tot en met de jaren tachtig was pas na ingewikkelde rekenformules duidelijk wie er nu eigenlijk had gewonnen.

Gundersen vond dat maar niets en kwam met een alternatief: hoe verder je springt vanaf de schans des te groter je voorsprong bij de start van het langlaufen. Eén punt verschil bij het schansspringen zorgt ervoor dat je vier seconden eerder van start mag bij het langlaufen. Wie er als eerste aan de finish komt, is de winnaar! Bij de landenwedstrijd is iedere gewonnen schansmeter slechts goed voor 1,33 seconden marge richting de estafette.

Of je nu met een achterstand of voorsprong begint, maakt niet meer uit. Door deze formule toe te passen, is sprake van een eerlijke competitie en de jachtstart is nog leuk om naar te kijken ook. Er is geen garantie op spanning tot het einde, maar vaak is die er wel. Mede dankzij Gundersen wordt allang niet meer overwogen om eerst te langlaufen en daarna pas te schansspringen. De echt grote verschillen worden namelijk tijdens het langlaufen gemaakt en dan zou het niet spannend meer zijn.

De noordse combinatie staat al sinds 1924 op het programma bij de Winterspelen en de puntentelling is met z’n tijd meegegaan, maar dat kunnen we niet van alles zeggen. Alleen mannen kunnen meedoen. Er komen langzaam wat wedstrijden voor vrouwen op de kalender, maar het voorgenomen olympisch debuut van 2022 is uitgesteld naar 2026. Dit omdat het niveau nog niet hoog genoeg zou zijn om olympische medailles uit te reiken.

Een tikje weinig geëmancipeerd, maar er wordt aan gewerkt zullen we maar zeggen.

Als je groot fan bent of juist benieuwd bent geworden naar de noordse combinatie ben je tijdens de Wereldbeker-cyclus en de Olympische Winterspelen van Beijing 2022 aan het goede adres bij Eurosport en discovery+. Op ons platform kun je zelfs geheel reclamevrij streamen, inclusief deskundig commentaar.