Olympische Teams van Toen: Argentinië 2008

Talent verdeelt zich niet altijd even ‘eerlijk’ en geleidelijk per generatie. Denk alleen al aan het huidige Oranje, waar bondscoach Ronald Koeman te veel goede centrumverdedigers heeft om ooit in één elftal op te kunnen stellen, maar een moord zou doen voor nog een extra bewezen topaanvaller naast Memphis Depay. En soms, heel soms, slaat de bliksem écht in qua talentverdeling. Wanneer een landenteam bijvoorbeeld over meer topspelers binnen één generatie beschikt dan in de drie, vier generaties daarvoor bij elkaar opgeteld. En precies dat was het geval bij het Olympisch team van Argentinië in 2008. Dit team was te goed om het goud niet te winnen. Op de Spelen van Beijing deden Messi en consorten wat zij op de daaropvolgende WK’s en toernooien om de Copa América altijd hebben nagelaten: de torenhoge verwachtingen inlossen.

Als we de startende elf erbij pakken die Olympisch bondscoach Sergio Batista (tevens fervent haargel-afnemer) het veld in stuurde op de Spelen, vallen er meteen een paar dingen op. Allereerst had dit elftal maar één ‘echte’ dispensatie-speler, met de dertigjarige Juan Román Riquelme ‘op tien’. De andere twee dispensatie-spelers, Nicolás Pareja en Javier Mascherano, behoorden met hun leeftijden van 24 jaar oud eigenlijk ook nog tot deze onder-23-generatie.

Ook valt op dat elk van deze dertien spelers al op een hoog clubniveau uitkwam (elf in Europa, twee bij Boca), maar dat alleen Messi, Sergio Agüero en Mascherano al bij de clubs zaten waar zij tot internationale supersterren waren uitgegroeid. Voor rechtsback Pablo Zabaleta (Manchester City) en reserve-midmid Éver Banega (Valencia) zouden deze Spelen het opstapje vormen naar een status als topspeler in Europa, terwijl buitenspelers Ángel Di María (Benfica) en Ezequiel Lavezzi (Napoli) ook pas na deze voetbalzomer bij hun respectievelijke clubs een reputatie als gevestigde ster zouden bemachtigen.

Maar wat het meest opvalt aan Batista’s elftal is iets waar latere Argentijnse landenteams nog veel van hadden kunnen leren, als de vele bondscoaches niet gezwicht waren voor druk vanuit de spelersgroep, de pers en de bevolking: de balans klopte perfect. Dit Argentinië was een perfect voorbeeld van een ‘6+4’-elftal: de vier verdedigers en twee controlerende middenvelders speelden tamelijk defensief ingesteld, zodat de voorste vier creatievelingen volledig hun gang konden gaan. Waar menig Argentijns bondscoach later zijn hoofd zou breken hoe hij Agüero in het nationale team even effectief kon krijgen als bij zijn clubs, zonder inbreuk te doen op de creatieve vrijheid van Messi en Di María, bleek de ogenschijnlijk simpele oplossing van Batista - een granieten blok van zes man achterin, plus een pure spelmaker ‘op tien’ - in Beijing precies te passen.

De zomer van 2008 bleek vooral hét laatste kantelpunt in de ontwikkeling van Messi. De Messi van vóór de Olympische Spelen was al het grootste talent dat we ooit hadden gezien op die leeftijd (21 jaar, met 42 goals in zijn eerste 110 duels voor Barça), maar de Messi van na de Spelen werd de onstuitbare doelpuntenmachine die we vandaag de dag kennen (585 goals in 608 duels voor Barça sindsdien).

Hoewel zijn toernooi-totaal van twee doelpunten niet erg Messiaans aandoet, domineert de kleine dribbelaar het toernooi. Allereerst leidt zijn aanwezigheid ertoe dat Argentinië telkens een soort thuiswedstrijden speelt: de meegereisde supporters kunnen namelijk rekenen op de luidkeelse steun van het ‘neutrale’ publiek uit China, dat na de eerste dribbelsolo’s in de openingswedstrijd eieren voor hun geld kiest, en de rest van het toernooi full on Team Messi is.

De twee lastigste wedstrijden kent Argentinië aan de start van de groepsfase, tegen Ivoorkust, en in het eerste knock-outduel, tegen Nederland. Beide keren wint Argentinië door een late 2-1 terecht het duel, en beide keren is dat volledig te danken aan de kleine dribbelaar op de rechterflank. Tegen Ivoorkust opent Messi de score met een schuivertje. De ingevallen buitenspeler Lautaro Acosta mag in de 86ste minuut in een open doel de winnende binnen knallen, nadat de Ivoriaanse goalie Vincent Angban de bal slechts heeft kunnen wegboksen na een parel van een solo van Messi op links.

In de kwartfinale houdt een relatief magere Oranje-selectie bijzonder lang stand. Linksback Calvin Jong-a-Pin en linker voorstopper Erik Pieters rennen 120 minuten lang de longen uit hun lijf om Messi het leven zuur te maken, maar zien hem alsnog tot twee keer toe een doelpunt inleiden. De eerste maakt Messi zelf af: nadat Gianni Zuiverloon de bal tegen hem op heeft geschoten, omzeilt hij met een dribbel doelman Kenneth Vermeer na de bal te hebben opgepikt uit de lucht. In de slotminuut van de eerste helft van de verlenging is een flits van Messi’s genialiteit genoeg om het duel te beslissen: hij dribbelt voorbij vaste bewaker Pieters, en steekt met een uitgemeten steekpass Di Maria op de linkerflank vrij in de rug van drie Oranje-spelers (Zuiverloon, Dirk Marcellis en de toegesnelde Roy Beerens).

Een steekpass van Messi, gevolgd door afronden van Di María op links is ook het recept voor de beslissende 1-0 in de 58ste minuut van de finale, tegen Nigeria. De laatste Argentijnse goal op dit toernooi is van grote schoonheid. Op afgemeten voorbereiden van Messi lobt Di María de bal tergend traag en hoog over de uitgekomen doelman Ambruse Vanzekin. Dat bondscoach Batista zijn twee uitblinkers bij een 1-0 tussenstand alsnog hun verdiende publiekswissels kan gunnen in de slotminuten, zegt genoeg over het krachtsverschil in de eindstrijd.

Argentinië heeft dan namelijk al ‘de echte finale’ gewonnen, een paar dagen vóór het slotduel met Nigeria. In de halve finale wint het overtuigend dé wedstrijd van het toernooi. Messi’s Argentinië blijkt een paar maten te groot voor Ronaldinho’s Brazilië. Met de wijsheid van nu heeft de Selecão een nogal zwakke lichting rondom de Barça-ster (die na de zomer naar Milan zou vertrekken) staan. Hoewel Marcelo uitblinkt op links in de rug van Ronaldinho, en het middenveld met Lucas Leiva, Diego en Hernanes ook zijn zaakjes op orde heeft, blijken er op sleutelposities toenmalige toptalenten te staan die nooit hun grote belofte zouden inlossen bij de profs. Met Man United-flop Anderson als een van de spelmakers, de Braziliaanse middenmoot-spits Rafael Sobis voorop en de later voor brandstichting veroordeelde Bayern-voorstopper Breno centraal achterin zakken de Goddelijke Kanaries tegen een ontketend Argentinië door het ijs.

Na een gespannen eerste helft, vol (te) harde onderlinge duels, vegen Messi, Riquelme, Di María en Agüero (twee goals) hun eeuwige rivaal na rust volledig van de mat. Wanneer Riquelme een kwartier voor tijd de 3-0 binnenschiet vanaf de penaltystip, slaan de Braziliaanse stoppen door. Lucas Leiva en de ingevallen Thiago Neves krijgen rood voor nietsontziende tackles van achter. Tussen bakkeleiende teamgenoten in omhelst de voormalig nummer tien van Barça de nummer tien van het heden en de toekomst. Niet in Catalonië, maar in Beijing vindt de wisseling van de wacht in Barcelona definitief plaats.