Ode aan de Stilist: Pablo Aimar

‘Pablo is de enige speler waarvoor ik op dit moment zou betalen om hem te zien voetballen,’ zei Diego Maradona in 2003. Johan Cruijff prees hem herhaaldelijk, wanneer het over het hedendaagse voetbal ging, en drukte een paar jaar actief aan bij ‘zijn’ Barça om de Argentijn voor een fortuin binnen te halen. En Lionel Messi omschreef hem als de speler waar hij het meest naar opkeek in zijn vroege tienerjaren. Kortom, het is lastig om een nóg meer prestigieuze fanclub te hebben dan Pablo Aimar.

Op de bekende feitensites staat Aimars lengte omschreven als 1 meter 70. Maar de gemiddelde voetbalgek weet wel beter. Want wie écht van voetbal houdt, heeft wel eens beelden van Aimar opgezocht op YouTube. Het beeld: een magische dwerg die zó veel technisch voetbaltalent bezit, dat de duurbetaalde topspelers om hem heen plots een stuk sterfelijker lijken. Hoogtepunten-compilaties van Aimar hebben, net als bij een zekere andere piepkleine Argentijnse uitblinker, iets eeuwigs hypnotiserends: hoe vaak je de beelden ook al hebt gezien, je blijft telkens verrast over de vindingrijkheid en het ogenschijnlijke gemak waarmee hij tot oplossingen komt op het veld.

Aimar, geboren in de bescheiden provinciestad Río Cuarto, wordt op veertienjarige leeftijd gespot door de scouts van River Plate. Hoewel papa Aimar zijn bedenkingen heeft bij een vroege profvoetbalcarrière voor zijn zoon, die de benodigde cijfers op school haalt om zijn andere jeugddroom, dokter worden, te vervullen. Op aandringen van hoofdtrainer (en ex-superster) Daniel Passarella gaat de familie overstag: Pablo verhuisde naar Buenos Aires. Vanaf dat moment gaat het snel met Aimar. Het beoogde wonderkind blijkt inderdaad een wonderkind. Op zijn zestiende debuteert hij in de hoofdmacht van River. Wanneer Aimar in januari 2001 op 21-jarige leeftijd een toptransfer maakt richting het Europese continent maakt, naar Valencia, staat zijn teller al op 82 officiële duels, 21 goals, 28 assists en 3 behaalde landstitels bij River Plate.

Bij Valencia gaat het aanvankelijk héél snel met de clubrecordaankoop, die voor een toentertijd astronomisch bedrag van 24 miljoen euro is overgenomen. Vier maanden na zijn winterse komst start Aimar ‘op tien’ in de Champions League-finale, die Valencia op penalty’s verliest van Bayern München. In die zomer vervangt Rafael Benítez de naar Inter vertrokken Héctor Cúper als hoofdtrainer. Het blijkt het startschot van Aimars beste jaren. Benítez is het tactische brein van Valencia, en introduceert een succesvolle counter-speelstijl waarmee de club in drie seizoenen onder zijn leiding twee landstitels en de UEFA Cup wint. Aimar vormt daarentegen het technische hart van de ploeg: hij neemt de spelmakende verantwoordelijkheden van de naar Lazio vertrokken Gaizka Mendieta ogenschijnlijk probleemloos op zich.

Naarmate het topvoetbal rondom de eeuwwisseling steeds internationaler wordt, groeit de fanschare van Aimar. Fans van over de wereld zien de kleine rechtspoot wekelijks tot de briljantste oplossingen komen aan de bal. El Payaso (De Clown) mag dan wel de bouw hebben van een pre-puberale tiener, voorzichtigheid is uit het oogpunt van persoonlijke eer toch geboden: Aimar beschikt over de balbehandeling om zelfs de strafste verdedigers er in de kleine ruimte héél amateuristisch uit te laten zien.

Toch is de absolute piek van Aimars loopbaan van korte duur. Het vele geschop dat hij te verduren krijgt, begint zijn tol te eisen - een zoveelste slachtoffer van de extreem harde speelstijl die in de Europese top toen nog gangbaar was. Vaker en vaker heeft Aimar te kampen blessureklachten. Het meest zorgwekkende is dat het steeds dezelfde kwetsuren zijn die de kop blijven opsteken: zowel de enkels als de knieën van de hypergetalenteerde spelmaker beginnen om de zoveel maanden een probleemfactor te worden.

In de periode waarin Aimar óp het veld steeds meer last krijgt van blessures, helpt de situatie in de bestuurskamers van Valencia ook niet mee. Aan het hoogst succesvolle bewind van Benítez komt in 2004 plots een einde, wanneer een ruzie met technisch directeur Jesús García Pitarch over het aankoopbeleid hem de kop kost. Waar Aimar een compleet vrije rol genoot onder tacticus Benítez, blijkt zijn opvolger Claudio Ranieri op dat vlak te rigide voor de frivole Argentijn. In het compacte teamvoetbal onder de Italiaanse oefenmeester beleeft Aimar zichtbaar minder plezier, en begint hij met zijn vorm te kwakkelen. Na een paar gouden jaren is het hommeles bij Valencia. In een tijdsbestek van twee seizoenen worden er drie trainers ontslagen.

De timing van Aimars eerste langdurige blessureproblemen zorgen op dit punt, in 2006, voor een opvallende ‘knik’ in zijn carrière. Waar je op basis van zijn talent en eerdere prestaties zou verwachten dat de Barcelona’s, Reals en Bayerns uit de voetbalwereld in de rij zouden staan voor zijn handtekening, blijken zijn knie- en enkelklachten de echte topclubs af te schrikken om tot actie over te gaan. In plaats daarvan tekent Aimar bij ambitieuze subtopper Real Zaragoza. Waar de club uit de provincie Aragon in zijn eerste jaar - met andere bekende namen als de gebroeders Milito, mede-spelmaker Andrés D’Alessandro en Braziliaanse aanvaller Ewerthon - nog om Europees voetbal meestrijdt in LaLiga, gaat het in Aimars tweede seizoen volledig mis. Bestuurlijke onrust, geldproblemen, trainerswissels en een ruziënde selectie leiden een schokkende degradatie voor Zaragoza in. Bij Aimar, 28 jaar, die in een anders verlopen carrière inmiddels op zijn persoonlijke top zou moeten zitten, zet zich in dit rampseizoen het persoonlijke verval in. De alsmaar terugkerende blessures hebben hem tot een kwetsbare, steeds grilligere speler gemaakt.

Ondanks de ‘wat als?’-factor bij Aimar, die zonder het blessureleed waarschijnlijk tot een van de grootsten uit zijn tijd zou zijn gerekend, zijn de laatste hoofdstukken uit zijn voetballoopbaan verrassend mooi. Ja, de blessures blijven. Maar tussen 2008 en 2013 zien we bij Benfica in flitsen de Aimar van vroeger terug. Zijn beste seizoen in Portugese dienst is in 2009/2010, wanneer Aimar samen met landgenoten Javier Saviola en Ángel Di María rondom Paraguayaanse goalgetter Óscar Cardozo een dodelijk aanvalskwartet vormt waarmee Benfica met schitterend voetbal de dubbel pakt. Na een jaartje cashen in Maleisië zou Aimar nog één officieel duel spelen voor de club waar zijn loopbaan begon: River Plate.

Waar het feitelijke verloop van Aimars loopbaan de voetbalpurist gek kan maken, dat zó’n groot talent slechts zó kort ongehinderd zijn voetbalkunsten op het allerhoogste niveau kon vertonen, vormen de beelden een geruststelling. Want godzijdank speelde Aimar in het eerste voetbaltijdperk waarvan er online veel beeldmateriaal te vinden is. Zo zullen we altijd onthouden waartoe het lievelingetje van Maradona, Cruijff en Messi op zijn beste dagen in staat was.