Kroonieken | Hoe een tragisch motorongeluk de stem van de Tour de France voorgoed deed zwijgen

Geupdate 12/11/2022 om 18:36 GMT+1

Vijfenzeventig jaar na diens tragische dood brengen we een ode aan Alex Virot, de man die jarenlang de stem was van de Tour de France. De baanbrekende reporter die de Tour tot leven bracht, maar dat zelf met zijn eigen moest bekopen, kwam om terwijl hij van achterop de motor verslag deed van de regenachtige 16e etappe van de Tour de France van 1957.

Alex Virot - by Phil Galloway

Foto: Eurosport

Luister hier naar de podcast:

De motor versnelde. Maar plots raakte de bestuurder - zo'n vijftig meter voor me - op het grind de controle kwijt en terwijl hij de motor probeerde overeind te houden, begon hij te zigzaggen over de weg. Hij raakte de ene vangrail en vervolgens de andere, waarna hij in de diepte verdween. Ik zag twee paar benen de lucht in gaan en schoenen wegvliegen. Ik zal dit nooit van mijn leven vergeten.

Wielrennen

Wielrennen | Tour de France en Spelen niet in gevaar voor Evenepoel - “Wel veel pijn gehad”

15 uur geleden

Marcel Queheille was de laatste die Alex Virot in leven zag en de enige die ooggetuige van de tragische dood van een man die binnen de Tour tot het meubilair behoorde. Het was Quattorze Juilliet in een Tour de France die werd gedomineerd door het thuisland. Een veelbelovende debutant, Jacques Anquetil, had het geel stevig in handen en het hele land schakelde in om te luisteren naar Virots karakteristieke radioverslag van een regenachtige etappe van Barcelona naar Ax-les-Thermes, een rit dus die de ronde terug op Franse bodem zou brengen.

Terwijl hij verslag deed van zijn 22e Tour de France, was Virot naast Queheille komen rijden om hem op de hoogte te brengen van de tijdsverschillen. Queheille, een Fransman uit het nabijgelegen Baskenland, was in achtervolging op de eenzame vluchter van de dag, Jean Bourles, toen het ongeluk gebeurde. De Breton Bourles, die net als zijn achtervolger een 27-jarige debutant was die uitkwam voor een van de regionale selecties, hield dapper weerstand, terwijl het parcours zich kronkelend een weg baande door een door de rivier de Ter uitgeholde kloof richting het Catalaanse dorpje Ripoll. De Breton was op weg naar de mooiste overwinning uit zijn carriere en zich niet bewust van het drama dat zich achter hem ontvouwde.

Alex Virot verongelukte in de Tour de France op Quatorze Juilliet. (Illustratie: Phil Galloway)

Foto: Eurosport

"Mijn overwinning was prachtig", vertelde Bourles vijftig jaar na dato aan La Depeche, "maar werd verpest door de dood van Alex Virot, de journalist, en Rene Wagner, zijn bestuurder."

De 67-jarige Virot, die in 1929 het eerste live radioverslag van de Tour de France maakte, brak zijn schedel, toen zijn motor aan de voet van de Pyreneeen een ravijn in vloog. Hij was op slag dood. Zijn bestuurder, Wagner, overleed enkele dagen later in het ziekenhuis. Tot op de dag van vandaag is Virot de enige journalist in het meer dan honderdjarige bestaan van de Tour de France, die het leven liet tijdens een etappe.

1. VIROTS KLEURRIJKE VERLEDEN

De man wiens "Goedemorgen, beste luisteraars..." jarenlang vervlochten was met de Tour en die ter wereld kwam in Parijs in 1890, was een artistieke duizendpoot. Behalve kunstenaar en een bescheiden acteercarrière, was Virot ook leerling geweest van de bekende beeldhouwer Antoine Bourdelle, voor wiens Hercules de boogschutter hij naar verluid model zou hebben gezeten. Werkzaam als illustrator voor enkele kranten won Virot voor zijn schets van een voetbalwedstrijd zelfs een zilveren medaille tijdens de Olympische Spelen van 1928 in Amsterdam, een tijd waarin op de Spelen niet alleen sportieve, maar ook artistieke prestaties beloond werden.

Drie tekeningen van Alex Virot uit zijn tijd als illustrator.

Foto: Eurosport

Virot had ook al aan de weg getimmerd als schrijvende journalist, toen hij voor het eerst een radiomicrofoon ter hand nam. De 22 Tours die hij vervolgens zou verslaan, waren bezaaid met mijlpalen: het eerste verslag in de buitenlucht in 1929, het eerste live-verslag van een bergetappe in 1932 vanaf de top van de Aubisque en, in datzelfde jaar, de eerste opname vanuit de cockpit van een vliegtuig. Virot was namelijk ook een geoefend piloot, die tijdens de Eerste Wereldoorlog gevochten had in de loopgraven.

Wielrennen was verre van zijn enige specialisme: Virot deed ook verslag van voetbal, boksen, motorsport en skiën. Zijn bekende stem las in 1934 bovendien de eerste trekking van de nationale loterij voor. Virot ondernam in 1935 aan de zijde van president Gaston Doumergue en andere nationale en internationale grootheden de eerste transatlantische oversteek van de Normandie, destijds het grootste en snelste passagiersschip ter wereld. Daarna volgde een dienstverband bij NBC in New York om zijn journalistieke technieken bij te slijpen.

Ik zag voor mijn ogen de eerste Duitse troepen voorbij marcheren

Als gerespecteerd oorlogsverslaggever sloot hij zijn verslag van de Italiaanse invasie van Ethiopie af met een interview met keizer Haile Selassie. Maanden later deed hij verslag van de Spaanse burgeroorlog. Het hoogtepunt van zijn loopbaan beleefde hij echter toen hij in 1938 aanwezig was bij de wereldkampioenschappen skien. Bi het horen van geruchten over een ophanden zijnde Duitse invasie van Oostenrijk, pakte Virot de eerste trein naar Wenen, waar hij de strenge censuur van het Nazi-regime negeerde met een van de grootste vooroorlogse radio-scoops: via de telefoon van een cafe dicteerde hij een bericht die wereldgeschiedenis zou schrijven.

Virot poseert in uniform onder een foto van Charles De Gaulle (Foto: Sophie Olchanski)

Foto: Eurosport

Ik zag voor mijn ogen de eerste Duitse troepen voorbij marcheren

"Ik zag voor mijn ogen de eerste Duitse troepen voorbij marcheren", had Virot gezegd, volgens de memoirs van Marcel Bleustein, zijn baas bij Radio Cite. "Ik opende de deur van het telefoonhokje en trok het snoer zo ver uit dat ik bij de deuropening kon staan. Ik zag de eerste rijen soldaten Wenen binnentrekken en je kon het bekende geluid van hun laarzen op de achtergrond van mijn verslag horen. Mijn idee had perfect uitgepakt."

Virots vernuft en vindingrijkheid werd geheel toevallig nogmaals beloond, toen Hitlers auto - geflankeerd door tanks, motoren en een zee aan swastika's - nauwelijks drie meter van hem vandaan halt hield. "De kanselier stapte uit en groette recht voor mijn neus een generaal." Zes maanden later kwam Virot de Fuhrer nog een keer tegen (net als de heren Mussolini, Chamberlain en Daladier) tijdens de Conferentie van Munchen. Het was waarschijnlijk een minder gezegende ervaring als zijn adientie bij bij Paus Pius XI (die in 1931 Radio Vaticaan was gestart). Later werd Virot tijdens de bezetting van Frankrijk een belangrijke pion in het verzet in zijn geboortestad Savoie, waaraan hij de bijnaam Kapitein Alex overhield.

Alex Virots cv leest als een avonturenroman.

Foto: Eurosport

Na de oorlog keerde de avonturier terug naar zijn wortels om de Tintin van de Tour te worden. Na korte dienstverbanden bij L'Equipe en de Franse nationale zender RDF, sloot hij zich aan bij Radio Luxembourg, waarvoor hij werkzaam bleef tot zijn dood. Virots cv leest als fictie.

2. VIROTS KLEURRIJKE TAALGEBRUIK

Dankzij de radio gingen de Fransen op een heel andere manier de Tour beleven, doordat zij rechtstreeks verslag kon doen vanuit de koers. Daar konden de stukken in de krant niet tegenop en in het oog van die storm stond Virot. Aangezien live televisieregistraties nog toekomstmuziek waren, moesten de Franse wielerliefhebbers rekenen op Virot. Hij was de evenknie van Theo Koomen.

Men zegt dat Virot gebruik maakte van zijn artistieke achtergrond en zijn kleurrijke en levendige beschrijvingen van de renners en hun omgeving stak ver uit boven die van zijn collega's. De schrijver Noel Tulot haalde in 1990 in een nummer van L'Equipe Tour-herinneringen op uit zijn jeugd: "De Tour was bovenal een stem - en het verhaal dat Virot via zijn microfoon vertelde hield het ergens tussen een pageturner en een heldenepos."

Alex Virot (met de leren jas) naast de winnaar van Parijs-Tour, Jules Merviel, in 1933. (Foto: Sophie Olchanski)

Foto: Eurosport

Tegenwoordig worden etappes in de Tour bijna in zijn geheel uitgezonden op Eurosport, iets wat in de toekomst weleens de manier waarop ritten ontworpen en verreden worden, zou kunnen veranderen. Zo'n tachtig jaar geleden hadden de eerste live verslagen op de radio eenzelfde soort effect op 's werelds grootste rittenkoers. Virot was een van de belangrijkste exponenten van deze revolutie, die de luisteraars in staat stelde om de geluiden van de koers en de regio's waar doorheen gefietst werd mee te krijgen. Van het juichende publiek op de Aunisque tot de klikkende cicades in de Provence of het hartverscheurende gejammer van een onttroonde leider.

"Hij was zo alert tijdens zijn werk, dat geen enkel detail hem ontging.Uit zijn verslagen konden we opmaken hoe precies en volledig hij ons alles wilde meegeven wat hij zag", schreef de Zwitserse krant Nouvelliste Valaisan na Virots dood. Toch waren er ook momenten dat Virots zich een beetje mee liet slepen. Toen hij na een harde val op de Galibier de Franse renner Andre Leducq omschreef als 'zo goed als dood', zou diens familie naar verluid hun postkantoortje hebben gesloten en richting Alpen zijn gereden. De legende wil dat zij net op tijd arriveerde om Leduqc de etappe te zien winnen en zijn gele trui met succes te verdedigen.

Hoewel hij de crème brulee dus soms iets te veel opklopte, was Virot over het algemeen een baken van nuchterheid, objectiviteit en precisie. Volgens zijn collega Raymond Marcillac werd hij "geplaagd door rusteloosheid. Nadat hij achter de feiten had aangelopen, rende hij naar zijn microfoon, zodra hij zijn microfoon had, vloog hij door zijn observaties, zijn zinneprikkelende adjectieven en daarna meteen door om renners te interviewen."
Als je de geruchten moet geloven, zat hij niet alleen achter de renners aan.

3. VIROTS GEHEIM

"Ja, hij was een heel aantrekkelijke man", moet Sophie Olchanski, Virots kleindochter, bekennen. "Hij had niet alleen een knappe kop, maar ook een vrije geest die ervoor zorgde dat hij een heerlijk leven leidde. Hij zat nooit stil, was voor niets of niemand bang. Zijn koffers stonden thuis altijd klaar en hij droeg standaard een boekje met de treintijden in zijn zak. Hij is nooit getrouwd, daarvoor hield hij te veel van vrouwen.Hij adviseerde mijn vader zelfs om nooit te trouwen, maar te genieten van het leven."

Ongebonden als hij was, was het nooit Virots plan geweest om kinderen te krijgen. "Het grappige is", vertelde Sophie aan Eurosport, "dat niemand wist dat Alexandre Virot een zoon had. Hij wist het aanvankelijk zelf niet eens. Virot had een affaire met de vrouw van de succesvolle zakenman Roger Olchanski, een goede vriend van Charles de Gaulle. Zij hadden een verstandshuwelijk en Rogers echtgenote, Alice, verbleef vaak in Virots chalet in Chamonix. Toen Alice zwanger raakte, nam ze haar man in vertrouwen. "Ze zijn nooit gescheiden. Het werd allemaal onder het tapijt geschoven en Olchanski voedde mijn vader Daniel op als zijn eigen zoon." Niemand wist dat Alex een zoon had.

Virot met zijn zoon Daniel in de Alpen. (Foto: Sophie Olchanski)

Foto: Eurosport

Maar toen Daniels oudere broer Jean werd opgepakt tijdens de beruchte Val d'Hiv-razzia, stuurden de Olchanski's Daniel naar zijn vader. "Wetende dat Alex in het verzet zat, stuurden ze mijn vader - die toen dertien was - naar Savoie om door hem beschermd te worden. Om daar te komen, moest hij zich 24 uur schuil houden in het karkas van een koe achterin de vrachtwagen van de slager."

Pas op dat moment ontdekte vader en zoon de waarheid. "Het was het begin van een goede relatie", zegt Sophie. "Ze hielden na de oorlog contact. Alex was een goede vader voor mijn vader." Daniel was 28 toen hij op het televisiejournaal hoorde van de dood van zijn vader. "Het was een enorme schok. Hij bezocht de begrafenis, maar moest zich afzijdig houden, omdat niemand wist dat Alex een zoon had."

4. BOVENOP DE ACTIE

Virot stond erop de koers te volgen vanaf een motor. Hoewel hij zich terdege bewust was van de gevaren, was dit in zijn perfectionistische ogen de enige manier om alles mee te krijgen. De laatste tien van zijn in totaal 22 Tours klamte Virot zich vast aan zijn vriend Wagner. Geen van beiden droeg ooit een helm, die werden in Frankrijk pas verplicht in 1973.

"Mensen vragen me vaak waarom ik erop sta alle vijfduizend kilometers van de Tour de France te verslaan van achterop de motor - op een leeftijd waarop je zou verwachten dat je thuis in je luie stoel zou zitten. Het is simpelweg omdat ik op deze manier van dichtbij de actie meekrijg - om de dingen mee te krijgen die je niet kunt zien of ervaren vanuit een auto."

Twee foto's van Alex Virot uit de collectie van zijn kleindochter Sophie Olchanski.

Foto: Eurosport

Dit zou Virot gezegd hebben volgens Le Monde. De Tour verslaan was voor de eerste radiomakers een eeuwigdurende race tegen de klok. Zij moesten zich constant haasten om op tijd bij de volgende telefooncel te komen voor hun drie updates per dag. De auto van Radio Luxemburg - een soort rijdende studio met Virots naam op het dak - reed vooruit om een ideale locatie voor de volgende opname te zoeken, terwijl Virot materiaal verzamelde van achterop de motor bij Wagner.

Het is goed om te vermelden dat Wagner bekend stond om zijn stuurmanskunsten en ongeschonden blazoen. Zijn eerste ongeluk zou hem meteen fataal worden.

5. VIROTS LAATSTE DAG: 14 JULI 1957

De etappe op Quattorze Juilliet die zestig jaar geleden gewonnen werd door Jean Bourles finishte veertig kilometer ten zuidoosten van Foix, in het kuuroord Ax-les-Thermes. Een dag eerder had debutant Jacques Anquetil met succes zijn gele trui verdedigd met een indrukwekkende overwinning in een 10 kilometer lange tijdrit van en naar Barcelona.

Anquetil was de Tom Dumoulin van zijn tijd als het aankwam op tijdrijden. Hij had eens in Rouen een dusdanig keizerlijke race tegen de klok gereden, dat Virot zich in de uitzending hardop afgevraagd had of kilometers in Normandie misschien maar 900 meter telden. Nadat hij een week eerder de leiding had gegrepen in de Alpen, verdedigde Anquetil nu een voorsprong van vier minuten op zijn landgenoot Jean Forestier in de Pyreneeen. Met een tweede, langere tijdrit in het verschiet stond hij met de dag steviger in de leiderstrui.

Boeken toe, de Tour is voorbij.

Aangezien het een nationale feestdag was, zullen de Fransen die zondag in grote getale hebben afgestemd voor de 220 kilometers lange 16e etappe, die de ronde via de Col de Tosas terugbracht naar Frankrijk. Bourles ontsnapte na 60 kilometer, waarna de plaatselijke favoriet Marcel Queheille in de achtervolging ging. Virot en Wagner volgden zijn voorbeeld. Met de eerste klim aan de horizon bracht Virot rond lunchtijd zijn middagverslag. Het zou zijn laatste zijn.

In 2001 herdacht de ervaren journalist Emile Besson de laatste momenten van zijn oud-collega in een door L'Humanite gepubliceerde ode met de titel Adieu au capitaine Alex: "Het lot was bezegeld, de atmosfeer sereen", schreef Besson, "naast ons kletste Virot achterop de motor en zich vastgrijpend aan ons achteruitkijkspiegeltje honderduit. Voor ons was Bourles bezig met zijn lange vlucht. Virot zei tegen me: "Boeken toe, de Tour is voorbij." Een paar honderd meter verder zagen we een groepje mensen samendrommen in een licht oplopende bocht. Virot en Wagner lagen in een greppel. We renden snel naar beneden, maar Virot was al ter plekke overleden."

Kort na het ongeluk werd er ter herinnering aan Virot en Wagner deze plaat op de plek van het ongeval aangebracht. (Foto: Sophie Olchanski)

Foto: Eurosport

De Nouvelliste Valaisan ging dieper in op de oorzaak van het ongeluk, waarbij het beweerde dat de motor slechts 30 kilometer per uur ging, zodat Virot kon spreken met Queheille. “Plotseling slipte de motor op wat grind en raakte met een van zijn cilinders een bord langs de kant van de weg. Uit de balans gebracht en niet langer onder controle van diens bestuurder, stortte de motor het tien meter diepe ravijn in, waar het op rotsen langs een smal riviertje tot terechtkwam.”

6. WIELRENNEN IN ROUW

Vanzelfsprekend haalde het ongeluk in Frankrijk de voorpagina’s. “Het peloton”, zo luidde het hoofdartikel van de Miroir Sprint, “leek niet te begrijpen wat de reden was van de drukte langs de weg, toen het de plek des onheils passeerde. De Tour ging door, maar het was zijn glans verloren. Ieders gedachten waren bij Virot en zijn chauffeur. Opeen gepropt in Ax-les-Thermes voelden de radioverslaggevers een grote leegte. Een van hen ontbrak achter de microfoon. Hoe konden de twee mannen die tien Tours met elkaar uitgereden hadden op zo’n manier om het leven komen?”

Ondergedompeld in rouw

Le Monde sprak van het afgrijselijke ongeluk waarbij de nestor van de perskamer was omgekomen. Virot was het slachtoffer geworden van “zijn missie om te informeren” in het “gevaarlijke spel” dat de journalisten dagelijks aan moesten gaan om de koers te volgen. “Sterven in een sportevenement waar je zelf niet eens aan deelneemt, is een te hoge prijs”, concludeerde de krant. De Nouvelliste Valaisan schreef dat een “gruwelijk lot ons voor altijd beroofd had van een alom gerespecteerd man wiens serieuze en sympathieke stem duizend luisteraars had beroerd.”

Een minuut stilte ging de 17e etappe vooraf, terwijl de mediakaravaan werd “ondergedompeld in rouw”, volgens de Miroir Sprint. Veel renners en journalisten droegen een zwarte band om hun arm. Toen Anquetil een kleine week later in Parijs gekroond werd als de nieuwe kampioen, bracht de 23-jarige een eerbetoon aan Virot op het podium. Net als veel van zijn collega’s zou de nieuwe Franse Tourwinnaar de begrafenis bijwonen. Ter nagedachtenis werd er een gedenkplaats aangebracht op de plek van het ongeluk.

De voorpagina van de Miroir Sprint een dag na het ongeval van Virot en Wagner.

Foto: Eurosport

Maar het waren niet alleen de mensen die direct betrokken waren bij de Tour die hevig gemis voelden. Denk maar aan de luisteraars voor wie Virot even vertrouwd was geworden als een dierbaar familielid. Journalist Maurice Achard, destijds nog maar een kind, omschreef in zijn memoires het intense verdriet, waarbij hij het vergeleek met de dood van zijn vader. “Mijn halfzus had evengoed kunnen overlijden en ik zou minder geraakt zijn door haar verlies”, voegde hij daar aan toe.

De leegte die Virot achterliet, wordt kennelijk tot op de dag van vandaag gevoeld.In een ingezonden brief aan haar plaatselijke krant, de Vosges Matin, uitte amateurhistorica Renée Viard (op de dag dat Mark Cavendish zijn 24e scalp in de Tour opeiste in Marseille) haar bewondering voor “de bijen van de Tour”: de motards die de koers naar de mensen brengen en wiens werk vaak over het hoofd gezien wordt.

“Ik herinner me hoe ik me uit werk naar huis haastte om naar het ‘Goedenavond, beste luisteraars’ van bon papa Virot te luisteren (ik ben zijn stem nog altijd niet vergeten). Tot op een avond de verslaggever die de Tour met hem volgde in tranen het tragische nieuws aankondigde: onze bon papa Virot is met zijn chauffeur in een ravijn gevallen en we zullen nooit meer zijn stem kunnen horen. Alle luisteraars (we hadden toentertijd nog geen televisie) waren diep bedroefd. Arme papa Virot lijkt tegenwoordig vergeten, maar ik denk elke etappe aan hem.”

7. EEN MODERN PROBLEEM

Er kwam ook iets positiefs voort uit deze tragedie: vanaf 1958 werden er minder motoren in de koers toegelaten en tegelijkertijd werd er een Alex Virotprijs ingesteld voor de meest trouwe renner. De Fransman Édouard Delberghe was de eerste winnaar van de prijs die een tiental jaren zou worden uitgereikt naast enkele andere kleinere onderscheidingen, zoals de renner met het meeste geluk, de elegantste renner en de meest aangename renner. Er was tussen de motards onderling zelfs enige tijd sprake van een Prix Wagner voor de motorrijder die het meeste ruimte liet wanneer hij werd ingehaald.

De hoeveelheid voertuigen in de koers is ook vandaag de dag nog een probleem.

Foto: Eurosport

“Ik ben trots op deze prijs”, zegt Sophie Olchanski. “Voor mij betekent trouw eerlijkheid en een liefdevol hart. Het is een van de mooiste eigenschappen en bewijs dat mijn opa een goed mens was met een sterk karakter. Hij was gepassioneerd, gedreven en vol leven.”

De Franse pers beweerde al snel dat Virots dood onvermijdelijk was geworden. Le Monde somde een lijst van soortgelijke incidenten op waarin journalisten bijna om het leven waren gekomen – waaronder Jean Leulliot, de organisator van Parijs-Nice en een goede vriend van de Franse renner René Vietto. Nadat Vietto tijdens de beslissende tijdrit in de Tour van 1947 in het voorbijgaan de gevolgen zag van het bloedige ongeluk waarbij Leulliott betrokken was, zou hij zo ontdaan zijn dat hij die dag veertien minuten verloor en daarmee zijn kansen op de eindwinst in rook opgingen.

Laten we hopen dat de organisatoren zijn dood niet snel zullen vergeten

“Wat het publiek moet weten, is dat 80 renners in de regen en mist een berg op te sturen met daaromheen 50 motoren en tien volgauto’s met journalisten die alles moeten zien en horen – en bovendien koste wat kost voor de renners bij de finish moeten zijn – is vragen om problemen”, schreef Le Monde. De auteur, Jean Castéra, sprak van “twee reaces”: de ene tussen de renners en de ander tussen de journalisten die verslag wilden uitbrengen. “Laten we hopen dat de organisatoren zijn dood niet snel zullen vergeten.”

Toch zijn ongelukken met motoren ook nu nog een probleem. In 2016 overleed de Belgische renner Antoine Demoitié na een botsing met een motard in Gent-Wevelgem. Demoitié’s dood volgde op een reeks aan incidenten met voertuigen in de koers, waarbij onder meer Peter Sagan, Greg van Avermaet, Jakob Fuglsang en Stig Broeckx betrokken waren. Die laatste lag zelfs vijf maanden in coma.

Enkele jaren geleden waren we op Quattorze Juilliet getuige van bizarre taferelen, toen Chris Froome plots zonder fiets tussen het publiek de Mont Ventoux op rende na weer een incident met een motor. Het jaar erna veroorzaakte een fout geparkeerde motor in de Giro een massale valpartij, waardoor de kansen van Froome’s teamgenoot Geraint Thomas in rook opgingen. Met meer voertuigen dan renners in de koers moge het duidelijk zijn dat het probleem met motoren en veiligheid nu nog even relevant is als in Virots tijdperk.

8. PRUDHOMME’S LOF

Meer dan zestig jaar na zijn dood leeft de herinnering aan Virot nog steeds voort. Hoewel de ASO, de organisator van de Tour, geen plannen heeft om de Prix Alex Virot terug in te voeren, wil Christian Prudhomme, de huidige Tour-directeur, wel graag een eerbetoon brengen aan de vergeten man die zo belangrijk is geweest voor de koers waar we allemaal van houden.

Hij zal een belangrijke verteller van de geschiedenis van de Tour de France blijven

“Alex Virot was een geweldige getuige van de Tour, in een vliegtuig of op de motor, hij was een van de mensen die de mythe van de Tour gecreëerd en geschreven heeft”, liet Prudhomme aan Eurosport weten. “De Tour is geworden wat het nu is dankzij mensen zoals hij, die de koers in woorden omzette en de verhalen van de kampioenen beschreef. De Tour is een uitvinding van journalisten, gecreëerd door de geschreven pers en populair gemaakt door de radio – en Alex Virot was één van de eerste radio-sterren. Hij had een groot talent om de stemming te peilen en de koers tot leven te wekken voor iedereen die er niet bij was. Hij overleed ‘overleed op het podium’ – als Molière, zoals we het hier in Frankrijk zeggen – op een nationale feestdag, mara hij zal voor altijd een belangrijke verteller blijven van de Tour-geschiedenis.”

9. VIROTS LAATSTE UITZENDING

Met hulp van RTL (het toenmalige Radio Luxembourg) heeft Eurosport de laatste opname van Virot op die tragische dag weten te achterhalen. Het is aangrijpend om het terug te luisteren.

Luisteraars van Radio Luxembourg, u hoort mij weer na de finish.

“Radio Luxembourg-luisteraars, goedemorgen. Zoals jullie kunnen horen uit de luidsprekers, is het spektakel rond de inschrijving voor de rit van vandaag in volle gang. We bevinden ons op het Place de Catalogne en de inwoners van Barcelona zijn vroeg opgestaan – neem maar van mij aan, dat dat iets is wat hier zeker niet vanzelfsprekend is. Ze moeten wel enorm van de Tour om op dit tijdstip naar de start te komen kijken.”

Eerst richt Virot zich tot Jean Bobet, de minder gerenommeerde jongere broer van drievoudig Tour-winnaar Louison, die hem vertelt over zijn geblesseerde vinger en zijn ambities voor de rest van de ronde: de beste Franse regionale renner te worden in Parijs. “En het is een prachtige ambitie”, vult de vriendelijke Virot aan.
“We hebben door de superioriteit van de nationale ploeg echt genoegen moeten nemen met kruimels”, antwoordt Bobet. (Uiteindelijk zou Frankrijk dat jaar 17 van de 24 etappes winnen en daarnaast ook niet alleen het algemeen, maar ook het punten- en ploegenklassement.)
“Ja, ze gaan er met de volledige buit vandoor, ze zijn echt ijzersterk!”
“Nou, ze zijn duidelijk erg goed.”
“Ze zijn goed, maar ook wel heel hebberig”, grapt Virot (mogelijk een knipoog naar Anquetil, wiens vraatzucht uitvoerig gedocumenteerd is).
“Fijn voor ze”, zegt Bobet, “maar jammer voor ons.”
“Is hun honger niet gestild?”
Bobet lacht. “Misschien wel.”

Vervolgens loopt Virot de ene na de andere renners en beroemdheden tegen het lijf. Hij kletst met Nicolas Barone, die in de eerste week een dag het geel droeg, waarna hij Pierre Ruby, een andere Fransman, aanspreekt. Aansluitend deelt hij met een collega zijn verwachtingen van de etappe van de dag: “Het is tamelijk onbekend. Niemand heeft ervaring met dit profiel en dus is het lastig te voorspellen.”

Drie Belgische renners vormden Virots eindhalte voor hij de luisteraars aan hun feestontbijt adieu zei. Met de kennis van nu bleken zijn laatste woorden pijnlijk treffend: “Alors… luisteraars van Radio Luxembourg, ik kom bij u terug aan het einde van de etappe, wat zo rond 4 uur 27 zou moeten zijn. Tenzij we natuurlijk om een of andere reden vertraagd zijn… Eet smakelijk!”

Kroonieken is een podcast van Eurosport– geschreven door Felix Lowe en verteld door Karsten Kroon. Eindredactie is van Sander Grasman en productie door Fabian Kollau. Meer stukjes wielerhistorie van Felix zijn te vinden op Twitter via @SaddleBlaze. Als je Karsten wilt volgen kan dat via @karstenkroon op Twitter. Eurosport volg je via @Eurosport_NL. Bovendien vind je ons op Instagram en Facebook.

Ronde van de Alpen