De Finse Grand Prix: Driemaal 'Oranje-boven' op een rij

Pasgeleden maakte Dorna bekend dat er dit jaar geen TT van Assen zal zijn, geen Duitse grand prix en dat ook de Grand Prix van Finland op de gloednieuwe Kymiring geen doorgang zal vinden. Vorig jaar deden de testcoureurs Sylvain Guintoli (Suzuki), Stefan Bradl (Honda), Michele Pirro (Ducati), Jonas Folger (Yamaha), Bradley Smith (Aprilia) en thuisrijder Mika Kallio (KTM) er voorbereidend werk, op een 4,6 kilometer lang circuit met achttien bochten en een flink lang recht stuk. De meningen waren verdeeld: Guintoli (foto) had zich in het Finse doolhof aardig vermaakt op de wendbare Suzuki, terwijl Pirro gefrustreerd meedeelde dat hij het pakket aan paardekrachten van de Ducati nergens de vrije teugel kon geven. Maar alle voorpret – of het gebrek daaraan – ten spijt, die eerste Grand Prix van Finland sinds 1982 komt er dit jaar dus niet. Eén ding had de Kymiring al vast gemeen met die vorige locatie in Finland. Het circuit van Imatra was destijds allesbehalve onomstreden dankzij lange rechte stukken, stoepranden, bomen en een spoorwegovergang. De aanstaande wereldkampioen Kenny Roberts, toch gewend aan een zekere mate van veiligheid, moet bij zijn kennismaking met de baan in 1978 hebben gedacht dat de letters GP stonden voor GeitePad van Finland. De ligging van het razendsnelle stratencircuit, dichtbij de Russische grens compleet met meer dan hamer en sikkel gewapende grenswachters, zorgde voor een soort 'unheimisch' decor. En de muggen, in rijke getale aanwezig dankzij een nabijgelegen meer, droegen eind juli bij aan, zeg maar, een prikkelende omgeving. Een omgeving die Nederlandse coureurs bijna als een stukje vaderland in Finland beschouwden. Wil Hartog, in 1977 dankzij een legendarische overwinning tijdens de Dutch TT de eerste Nederlandse winnaar van een 500 cc-grand prix, beschikte in 1978 over een heuse fabrieks-Suzuki. Die machine had hij overgenomen van de Amerikaan Pat Hennen die op het nog gevaarlijkere eiland Man zwaar gevallen was. “Wij schrokken niet zo van wat we in Imatra zagen. Wij waren wel wat gewend”, vertelde 'de Witte Reus' me jaren geleden. Op één puntje was het wel oppassen geblazen, meende Hartog. Op het rechte eind, richting start-finish, kwamen de coureurs met het gas vol open wheeliënd over een heuvel. Daar wilde de wind nog wel eens listig blazen; lastig, als het voorwiel weer het asfalt raakte. Hartog moet dat jaar wel in dienst rijden van Suzuki-kopman Barry Sheene, maar als de dan al achter hem rijdende briesende Brit met pech uitvalt, mag Hartog voor eigen glorie rijden. Ook Roberts zet zijn Yamaha aan de kant. Ruikend aan de zege, legt Hartog de zweep er over en geeft Takazumi Katayama en Johnny Cecotto geen kans. “Vooral met het remmen en uit de haakse hoeken won ik veel. Boet (van Dulmen), Jack (Middelburg) en ik konden ontzettend laat remmen. Dat hadden we op de Nederlandse banen geleerd”, vertelde Hartog me destijds, nog duidelijk nagenietend, niet in het minst vanwege de grote Nederlandse delegatie fans die met de 'Hartog Express' naar Finland was gevlogen.

Een jaar later heeft Hartog weer de beschikking over een fabrieks-Suzuki, nu in zijn eigen team. Als stratencircuitspecialist is hij andermaal een favoriet als het grand prix-circuit eind juli weer naar het circuit in Zuid-Oost Finland reist. 'Imatra' is dan van 6 kilometer ingekort tot 4.950 meter. Maar het wordt niet Hartogs weekend, maar het weekend van Boet van Dulmen. Hij laat iedereen versteld staan met een pole position – en dat is nog maar het begin. Hij was fijn uitgerust, grinnikte Van Dulmen toen ik hem eens naar die zeer gedenkwaardige Finse grand prix vroeg. Shag-roker Van Dulmen werd verdacht van het roken en ronddelen van een andere substantie. Een Finse 'stille' fan licht de politie in, en op het politiebureau heeft Van Dulmen na de eerste trainingen op vrijdagavond wat uit te leggen. Maar 'Den Boet' laat zich niet van zijn stuk brengen. Ook niet als de vochtige baan vlak voor de start op zondag opdroogt. Van Dulmen kiest voor een slick – dit moet zijn dag worden. En dat wordt het! Hij achterhaalt kopstarter Jack Middelburg en leidt vanaf ronde 1 – ruim. Tweede man Hartog valt terug door de verkeerde banden en door klemmende gasschuiven in de carburateurs. Van Dulmen is superieur en wint op zijn privé-Suzuki zijn eerste én enige grand prix met 13 seconden voorsprong op Randy Mamola. De ook zeer sterke Middelburg kwam 0,2 seconde tekort om Sheene van de laatste podiumplek af te houden. Voor Van Dulmen is het een enorme genoegdoening na een schier oneindige reeks aan technische tegenslagen. Die hebben zijn zelfvertrouwen echter niet gebroken. “Het ging zó gemakkelijk”, aldus Imatra-liefhebber Van Dulmen. “Voor de start had ik al wel het gevoel dat het kon. De bevestiging moest nog komen, maar dan moest de motor wel heel blijven. Toen ik voelde dat ik ging winnen, heb ik het rustiger aan gedaan, omdat niemand bij me in de buurt kon blijven. Het was heel bijzonder. Er ging een hele nieuwe wereld voor me open, alle ellende viel van me af.”

Die woorden had Wil Hartog een jaar ook kunnen uitspreken. Tijdens de Dutch TT van 1980 wordt hij op een rondje gezet door de verrassende winnaar Jack Middelburg, maar twee wedstrijden later klinkt het Wilhelmus voor Hartog – wéér in Imatra. Met een onverwachte derde trainingstijd start Hartog, dan slechts dertiende in de WK-stand, vanaf de eerste rij. Marco Lucchinelli slaat direct een gat naar zijn concurrenten, maar met WK-leider Roberts en Graziano Rossi – de vader van Valentino – mengt Hartog zich in de strijd om de tweede plek. Na alle ellende zou die plaats hem prima passen, denkt Hartog. “In de korte bochten was ik sneller, op de rechte stukken was de motor van Rossi het snelst”, vertelde Hartog me. Maar dan stapt Lucchinelli af met een pak, doordrenkt van benzine. Hartog leidt. En blijft leiden. De dan 32-jarige Abbekerker wint met tien tellen voorsprong op Roberts zijn tweede Finse grand prix in drie jaar. Het is Hartogs vijfde en laatste grand prix-zege; daarmee is hij de meest succesvolle Nederlandse coureur in de (toenmalige) koningsklasse. “Die tweede overwinning was heel erg plezierig”, zegt hij. “In het vliegtuig ging de champagne rond. Er viel een last van m'n schouders en ook de monteurs waren ontzettend blij. Het was vooral een bevestiging voor mezelf en de monteurs. Dat ik het dus nog wel kon.”