MotoGP | Hoe Quartararo wereldkampioen werd - van middelmatig talent in Moto2 tot opvolger Rossi

Quartararo kroonde zichzelf tot wereldkampioen tijdens de Grand Prix van Emilia-Romagna en voldeed hiermee aan de belofte die velen hem in 2015 al toeschreven, toen de organisatoren een uitzondering maakten zodat hij al voor het vieren van zijn zestiende verjaardag kon meedoen aan het WK, zij het in de lagere categorieën. Wat goed is, komt snel. Maar zowel in de koningsklasse als de lagere klassen was zijn weg naar succes, naar het hoogste podium, een stuk langer, kronkeliger en steiler dan verwacht.

Het begint als een nachtmerrie. Vers gepromoveerd naar de MotoGP lijkt Quartararo iedereen direct het zwijgen op te leggen. De tijden tijdens de wintertests zijn prima en hij kwalificeert zich in Qatar zelfs direct als vijfde! Maar er wordt nog steeds gefluisterd: is zijn cv niet te mager? Kwamen die twee podiumplekken niet toevallig precies op het goede moment, juist toen Sepang Racing Team moest beslissen over zijn rijdersduo voor seizoen 2019? “Eerlijk gezegd was Fabio maar een middelmatige Moto2-rijder”, aldus teammanager Johan Stigefelt later in The Race.

Ondanks hevige druk, ondanks alle priemende ogen in zijn rug, is Quartararo de hoogst geklasseerde rookie op de grid. Maar hij laat zijn motor afslaan nog voor de opwarmronde begint… Een blunder van jewelste! Zoiets zie je zelden, zeker niet in de MotoGP! Hij moet uiteindelijk starten vanuit de pitstraat. Terwijl hij zich probeert terug te knokken, rijdt Quartararo de snelste raceronde. Ondanks de tegenvaller weet hij zijn talent te tonen. En zijn karakter: na de race, als hij zich meldt in de pitbox, breekt hij. Tranen vloeien. Hier zit een gebroken man.

Hij breekt nogmaals. Zes weken later, tijdens de Spaanse Grand Prix. Quartararo maakt indruk door de jongste pole-sitter ooit te worden. Hij verbreekt het record van Marc Marquez, achter wie hij in de race rijdt wanneer zijn ‘gear selector’ kapot gaat. De emotionele achtbaan dendert door.

‘El Diablo’ is emotioneel. Misschien wel te emotioneel. Tsja… De goede resultaten blijven zich aandienen. Hij betreedt het podium in Catalonië. En in Assen. Vanaf nu worden er geen vraagtekens meer geplaatst bij de promotie van de Niçois. Sterker nog, sommigen beginnen zich zelfs hardop af te vragen of hij een gat weet te schieten in het onaantastbare schild van Marquez.

Vlak voor de Grand Prix van San Marino geeft de Spanjaard zijn eigen visie op het opstaan van een nieuwe rivaal. Marquez spot het gevaar dat Quartararo vormt. “Om te beginnen maakt hij het me dit seizoen moeilijk en dat zal in de toekomst vast niet anders zijn”, aldus Marquez. Zijn gelijk komt al snel. De Fransman domineert 23 ronden lang in Misano, maar verliest alsnog vanwege een fantastische inhaalactie in de laatste ronde waarmee Marquez zich naar de winst wurmt. “Dit was de beste race van mijn leven”, aldus Quartarao, terwijl latere wereldkampioen Marquez van mening was dat hij een overwinning had gestolen. “Niet ik, maar Fabio was vandaag de beste.”

Snel, op naar volgend seizoen!

De wereld is veranderd. En zo ook de machtsverhoudingen. Zelfs nog voordat de coronapandemie Europa teistert, is Quartararo vastbesloten om in de voetsporen te treden van Valentino Rossi. Bij die ambitie hoort ook een andere status. Het is niet langer vrijblijvend. Hij mag niet langer tevreden zijn met de kruimels die Marquez hem laat. “Ik kan niet zeggen dat ik klaar ben voor de titelstrijd, want dat ben ik niet, maar het kan een mooi seizoen worden waarin ik vanaf de eerste race om overwinningen kan strijden.”

De Fransman houdt woord. Hij is snel op zaterdag. En hij is snel op zondag. ‘El Diablo’ wint de openings-Grand Prix en maakt een einde aan 21 jaar droogte voor de Franse motorsportfamilie. Wat hij nog niet weet, is dat-ie de favoriet voor de titel zal worden en nogmaals zegeviert, terwijl Marquez de rest van het seizoen geblesseerd wegvalt. Dat verandert… alles.

De rode loper ligt uitgerold voor Quartararo, maar niets is zo simpel als het lijkt. Niet iedere leider wordt er vrolijk van als iedereen hem constant aankijkt. Er worden twijfels geuit over de legitimiteit van zijn zogenaamd aanstaande titel. Klopt het wel dat je op een klantenmotor kampioen kunt worden? En slaan de fabrieksteams niet altijd terug op het moment dat er écht iets wordt gevraagd?

De realiteit is anders. Quartararo zit op een fabrieks-M1, precies dezelfde motor als Rossi en Maverick Viñales. Zij zijn de posterboys. Titelsponsor Petronas weigerde de financiële verplichting aan te gaan om Quartararo dezelfde motor aan te bieden, maar de Fransman en zijn manager Eric Mahé nemen een zeer opmerkelijke beslissing: ze gaan akkoord met een verlaagd salaris. “Toen we de rondetijden van Viñales zagen bij de tests in Valencia, wisten we genoeg: die motor moeten we hebben”, aldus Quartararo tegenover Moto Revue.

Quartararo legt financieel toe, maar ook sportief. Naarmate het seizoen vordert, komt Yamaha erachter dat de motor toch nog niet perfect is. De motor is minder efficiënt en voelt zelfs een beetje ouderwets op sommige circuits. Een valpartij in Tsjechië, een koude douche op de Red Bull Ring, twee valpartijen in San Marino. Het schiet niet op… Een derde overwinning, in Catalonië, kan niet verbloemen dat deel twee van het seizoen is uitgedraaid op een fiasco.

Het voelt voor Quartararo alsof hij moet overleven in plaats van de motor besturen. Wie is de baas op het circuit? “De motor is totaal anders dan vorig seizoen. Ik vond het nooit een heel fijne motor. Ja, de resultaten waren goed. Maar het goede gevoel van vorig jaar ben ik kwijt. We proberen te begrijpen waarom. Er ontbreekt iets en ik voel me niet op mijn gemak”, aldus Quartararo. Het is geen feest in zijn pitbox. Hij klaagt, hij moppert. Ergernis voert de boventoon. Joan Mir hoeft amper een race te winnen om kampioen te worden.

De magie is verdwenen, de droom spat uit elkaar. De laatste drie Grand Prix’ is zelfs een klassering bij de eerste tien al te veel gevraagd. Een achtste plaats in het WK resteert. “Als je het seizoen zo slecht eindigt kun je natuurlijk niet blij zijn. Maar het is best een gedenkwaardig jaar geweest, want ik heb drie races gewonnen. Het was een seizoen met twee gezichten en dat lelijke gezicht maakt me een beetje verdrietig.”

Quartararo heroriënteert zich. Hij heeft het antwoord op de vraag hoe je races moet winnen, hij weet dat hij opnieuw een kanshebber is op de wereldtitel. Het nieuwe seizoen begint voor hem met een lege pagina. De fysieke voorbereiding in de winter wordt nog een tandje verbeterd, al is het maar door een psycholoog in te schakelen die hem helpt om overweg te kunnen met zijn emoties. Die emoties moeten op alle fronten gekanaliseerd worden: op de motor, in de pitbox, maar ook weg van de circuits.

Vanaf nu hoor je de 22-jarige niet meer klagen. Niet over zichzelf, niet over zijn machine, niet over de concurrentie. “Vorig jaar toen de motor zich vreemd gedroeg, kreeg ik negatieve gedachten. Dat heb ik, met een beetje hulp, compleet weten te veranderen. Ik blijf nu positief.” Toch lukt het niet direct om de vicieuze cirkel te doorbreken. Teamgenoot Viñales begint het seizoen met een overwinning in Qatar, terwijl hij zelf niet op het podium komt. Geduld is een schone zaak.

Een week later wint ‘El Diablo’ wel en eenmaal terug in Europa stapelen de podiumplaatsen op. Vanuit zijn directe omgeving klinken geluiden dat de nieuwe psychologische benadering slechts een kleine impact heeft op zijn resultaten. In plaats daarvan wordt gekeken naar de verbeterde motor. “Die is minder nerveus dan vorig jaar, er zijn lessen geleerd en toepast”, merkt manager Mahé op in gesprek met Auto Trader. “Het gaat om een combinatie: de motor is beter en er is minder reden om ongerust te zijn.”

Tijdens de winter deed Yamaha stinkend zijn best om een oplossing te verzinnen. Ja, het was gelukt om het Marquez af en toe moeilijk te maken. Maar hoe lukt het om structureel op kop te rijden? Misschien wel door de updates nog eens goed te analyseren. Werken nieuwe onderdelen in de praktijk wel net zo goed als op papier? Enkele snufjes uit 2020 worden van de motor geschroefd om de machine verfijnder te maken. Is dit het gouden ei? Misschien voor Quartararo, maar niet voor Rossi of Viñales. Rossi wordt gedumpt naar een sattelietteam en Viñales saboteert zijn eigen motor! Ontslag volgt.

Het seizoen verloopt voor Quartarao als een Zwitsers uurwerk. Heeft de Fransman nog wel een rivaal? Van de seizoensopener tot en met de nogal bizarre Grand Prix van Oostenrijk… hij rijdt constant in de topzes. Slechts in Spanje gaat het eventjes mis, als de airbag in zijn motorpak plots explodeert. Weg overwinning. Maar dat kan een keer gebeuren. Hij scoort zelfs een podiumplek in de regen, voorheen ondenkbaar! De druk lijkt van hem af te glijden, hoe hard Pecco Bagnaia ook zijn best doet in de race te blijven.

Tijdens de tweede race van het seizoen op Misano, waar de concurrent hem eerder nog versloeg, wordt het eerste matchpoint direct verzilverd. Als Bagnaia crasht, is wereldkampioen zijn nieuwe status. Op zijn 22ste staat Quartararo aan de top van de wereld. Slechts drie seizoenen MotoGP had hij ervoor nodig, hoezeer die drie jaar misschien ook wel als een eeuwigheid hebben gevoeld.